در دنیای امروزی که ارتباطات و شبکههای کامپیوتری نقش بسیار مهمی در جریان کارها و انتقال اطلاعات دارند، تجهیزات شبکه و ارتباطات ابزارهایی حیاتی برای ایجاد و مدیریت این شبکهها محسوب میشوند. در این مقاله از مجله کالاون، به بررسی و معرفی انواع تجهیزات شبکه و ارتباطات میپردازیم.
انواع تجهیزات شبکه
تجهیزات شبکه و ارتباطات را میتوان به دو دسته کلی تقسیم کرد:
- تجهیزات پسیو شبکه (Passive Produscts)
- تجهیزات اکتیو شبکه (Active Products)
تجهیزات پسیو شبکه
تجهیزات پسیو شبکه (Passive Products) به تجهیزاتی اطلاق میشود که برای عملکرد خود نیاز به تغذیه الکتریکی ندارند و بدون استفاده از برق قادر به انجام وظایف خود هستند. این تجهیزات قابلیت برنامهریزی ندارند و تغییری در اطلاعات و محتوایی که در شبکه تبادل میشود، ایجاد نمیکنند. بیشتر تجهیزات سختافزاری شبکه در این دسته قرار میگیرند.
تجهیزات پسیو شبکه عمدتاً وظیفههای فیزیکی و مکانیکی در شبکه را برعهده دارند و برای اتصال، نصب و نگهداری تجهیزات فعال شبکه استفاده میشوند. این تجهیزات از اهمیت بالایی برخوردارند زیرا بدون آنها، اتصالات و سیمکشی در شبکه به درستی عمل نخواهد کرد و کارایی و عملکرد شبکه را تحت تأثیر قرار میدهد.
انواع تجهیزات پسیو شبکه
از جمله تجهیزات پسیو شبکه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کابلهای شبکه: کابلهای شبکه، مهمترین تجهیزات پسیو شبکه هستند. این کابلها برای انتقال دادهها بین دستگاههای مختلف در شبکه استفاده میشوند. کابلهای شبکه در انواع مختلفی مانند کابل کواکسیال، کابل جفتبههمتابیده (Twisted Pair) و کابل فیبر نوری تولید میشوند.
کانکتورها: کانکتورها، تجهیزاتی هستند که برای اتصال کابلهای شبکه به دستگاههای مختلف استفاده میشوند. کانکتورها در انواع مختلفی مانند کانکتور RJ45، کانکتور BNC و کانکتور SC تولید میشوند.
پچ پنل: پچ پنلها، تجهیزاتی هستند که برای مدیریت کابلهای شبکه استفاده میشوند. پچ پنلها کابلهای شبکه را به یکدیگر متصل میکنند و امکان دسترسی آسان به آنها را فراهم میکنند.
رک شبکه: رک شبکهها، تجهیزاتی هستند که برای نگهداری و سازماندهی تجهیزات شبکه استفاده میشوند. رک شبکهها فضای مناسبی برای قرار دادن تجهیزات شبکه فراهم میکنند و دسترسی به آنها را آسان میکنند.
در ادامه به معرفی هر یک از این تجهیزات میپردازیم.
کابل های شبکه
کابلهای شبکه، رساناهایی هستند که برای انتقال دادهها در شبکه استفاده میشوند. کابلهای شبکه در انواع مختلفی تولید میشوند که هر یک ویژگیهای خاص خود را دارند.
- کابل کواکسیال: یکی از قدیمیترین انواع کابلهای شبکه است. این کابلها از یک هادی مسی مرکزی، یک عایق، یک روکش فلزی و یک غلاف پلاستیکی تشکیل شدهاند. کابلهای کواکسیال برای انتقال دادهها در مسافتهای طولانی مناسب هستند.
- کابل جفتبههمتابیده: یکی از رایجترین انواع کابلهای شبکه است. این کابلها از دو یا چهار سیم مسی تشکیل شدهاند که به هم تابیده شدهاند. کابلهای جفتبههمتابیده برای انتقال دادهها در مسافتهای کوتاه مناسب هستند.
- کابل فیبر نوری: جدیدترین نوع کابلهای شبکه است. این کابلها از یک رشته شیشه یا پلاستیک تشکیل شدهاند که از آن نور عبور میکند. کابلهای فیبر نوری برای انتقال دادهها در مسافتهای بسیار طولانی مناسب هستند.
کانکتور ها
کانکتورها، تجهیزاتی هستند که برای اتصال کابلهای شبکه به دستگاههای مختلف استفاده میشوند. کانکتورها در انواع مختلفی تولید میشوند که هر یک برای کابلهای شبکه خاصی مناسب هستند.
- کانکتور RJ45: یکی از رایجترین انواع کانکتورها برای کابلهای شبکه جفتبههمتابیده است. این کانکتورها برای اتصال کابلهای شبکه به دستگاههای مختلفی مانند سوییچها، روترها و پچ پنلها استفاده میشوند.
- کانکتور BNC: یکی از انواع کانکتورها برای کابلهای شبکه کواکسیال است. این کانکتورها برای اتصال کابلهای شبکه به دستگاههای مختلفی مانند مودمها و آنتنها استفاده میشوند.
- کانکتور SC: یکی از انواع کانکتورها برای کابلهای شبکه فیبر نوری است. این کانکتورها برای اتصال کابلهای شبکه به دستگاههای مختلفی مانند سوییچها و روترها استفاده میشوند.
پچ پنل
پچ پنل یا Patch Panel، یک تجهیز پسیو شبکه است که برای مدیریت و اتصال کابلهای شبکه بهکار میرود. این پنلها معمولاً از جنس فلز یا پلاستیک ساخته میشوند و دارای پورتهای مختلفی هستند که به آنها پورت پچ گفته میشود. هر پورت پچ در واقع یک اتصال فیزیکی برای اتصال کابلهای شبکه فراهم میکند.
پچ پنلها به صورت شطرنجی و در یک صفحه نصب میشوند و به وسیله کابلهای پچ کورد به تجهیزات شبکه، مانند سوئیچها و سرورها، متصل میشوند. پچ پنلها معمولاً با استفاده از استانداردهای رنگ بندی مختلف، مانند T568A و T568B، که برای تشخیص درستی سیمکشی کابلها استفاده میشوند، سیمکشی میشوند.
از ویژگیهای مهم پچ پنلها میتوان به تعداد پورتها، نوع و رده کابلهای قابل اتصال، نوع اتصال (شامل پچ کورد یا کابل بسته) و نوع اتصالات فیزیکی (مانند RJ45 برای کابلهای شبکه اترنت) اشاره کرد. همچنین، پچ پنلها میتوانند به صورت یکپارچه با سایر تجهیزات شبکه نصب شده و در رکها یا کابینتهای شبکه قرار گیرند.
استفاده از پچ پنلها در شبکههای بزرگ و پیچیده، به مدیریت و سازماندهی بهتر کابلها کمک میکند. با استفاده از پچ پنلها، میتوان کابلها را بهطور سازمانیافته و قابل مدیریت در طول زمان نصب و تغییر داد. همچنین، در صورت نیاز به تغییرات یا اتصال دستگاههای جدید به شبکه، این تغییرات بهسادگی در پچ پنلها انجام میشود بدون نیاز به تغییرات در کابلهای اصلی شبکه.
رک شبکه
رک شبکه، تجهیزاتی است که برای نگهداری و سازماندهی تجهیزات شبکه استفاده میشود. رک شبکهها فضای مناسبی برای قرار دادن تجهیزات شبکه فراهم میکنند و دسترسی به آنها را آسان میکنند.
رک شبکهها در انواع مختلفی تولید میشوند که هر یک ویژگیهای خاص خود را دارند. رک شبکهها را میتوان بر اساس اندازه، ظرفیت، جنس و نوع درب دستهبندی کرد.
- اندازه رک شبکه: رک شبکهها در اندازههای مختلفی تولید میشوند که هر یک فضای متفاوتی را برای قرار دادن تجهیزات شبکه فراهم میکنند. رکهای شبکه را میتوان به رکهای ۱۹ اینچی و رکهای ۲۳ اینچی تقسیمبندی کرد.
- ظرفیت رک شبکه: رک شبکهها در ظرفیتهای مختلفی تولید میشوند که هر یک تعداد متفاوتی از تجهیزات شبکه را میتوانند در خود جای دهند. رکهای شبکه را میتوان به رکهای ۱۲U، رکهای ۱۸U و رکهای ۲۴U تقسیمبندی کرد.
- جنس رک شبکه: رک شبکهها از جنسهای مختلفی مانند فلز و پلاستیک تولید میشوند. رکهای شبکه فلزی، استحکام بیشتری نسبت به رکهای شبکه پلاستیکی دارند.
- نوع درب رک شبکه: رکهای شبکه دارای انواع مختلفی از دربها هستند که هر یک ویژگیهای خاص خود را دارند. رکهای شبکه را میتوان به رکهای با درب شیشهای، رکهای با درب فلزی و رکهای بدون درب تقسیمبندی کرد.
تجهیزات اکتیو شبکه
تجهیزات اکتیو شبکه (Active Products) به تجهیزاتی اشاره دارد که برای عملکرد خود به تغذیه الکتریکی نیازمند هستند. این تجهیزات قادرند اطلاعات را دریافت کرده، آنها را پردازش کنند و بر اساس شرایطی که برنامهریزی شدهاند، آنها را جابجا کنند یا به دستگاههای دیگر ارسال کنند. تجهیزات اکتیو نقش مهمی در عملکرد شبکه ایفا میکنند و قابلیت برنامهریزی و پیکربندی دارند.
تجهیزات اکتیو شبکه علاوه بر نیاز به تغذیه الکتریکی، قابلیت برنامهریزی و پیکربندی دارند. آنها قادرند اطلاعات را پردازش کنند، تصمیمگیریهای هوشمندانه بر اساس آنها انجام دهند و بسته به شرایط و تنظیمات مشخص شده، عملکرد شبکه را بهینه کنند. این تجهیزات اساسی برای ساختار و عملکرد شبکههای پیچیده و حجیم مورد استفاده قرار میگیرند.
انواع تجهیزات اکتیو شبکه
از جمله تجهیزات اکتیو شبکه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کارت شبکه
- سوئیچ
- روتر
- مودم
- اکسس پوینت
- هاب سوئیچ
- رادیو وایرلس
- دیوار آتش
- پرینت سرور
در ادامه به معرفی هر یک از این تجهیزات میپردازیم.
کارت شبکه
کارت شبکه، یک مدار الکترونیکی است که به کامپیوترها اجازه میدهد تا به شبکههای کامپیوتری متصل شوند. کارت شبکهها در انواع مختلفی مانند کارت شبکه داخلی (PCI) و کارت شبکه خارجی (USB) تولید میشوند.
کارت شبکههای داخلی، درون کامپیوتر نصب میشوند. کارت شبکههای خارجی، به صورت یک دستگاه جداگانه به کامپیوتر متصل میشوند.
سوئیچ شبکه
سوئیچ، یک دستگاه شبکه است که دستگاههای مختلف را در یک شبکه به یکدیگر متصل میکند. سوئیچها دادهها را بین دستگاههای مختلف در شبکه به صورت بستههای داده ارسال و دریافت میکنند.
سوئیچ ها در انواع مختلفی تولید میشوند که هر یک ویژگیهای خاص خود را دارند. سوییچها را میتوان بر اساس نوع کابل شبکه، سرعت انتقال داده، تعداد پورتها و قابلیتهای امنیتی دستهبندی کرد.
روتر
روتر، یک دستگاه شبکه است که شبکههای مختلف را به یکدیگر متصل میکند. روترها دادهها را بین شبکههای مختلف به صورت بستههای داده ارسال و دریافت میکنند.
روترها در انواع مختلفی تولید میشوند که هر یک ویژگیهای خاص خود را دارند. روترها را میتوان بر اساس نوع کابل شبکه، سرعت انتقال داده، تعداد پورتها، قابلیتهای امنیتی و قابلیتهای مسیریابی دستهبندی کرد.
مودم
مودم، یک دستگاه شبکه است که کامپیوترها را به شبکههای کابلی یا بیسیم متصل میکند. مودمها دادهها را بین کامپیوترها و شبکههای کابلی یا بیسیم تبدیل میکنند.
مودمها در انواع مختلفی تولید میشوند که هر یک ویژگیهای خاص خود را دارند. مودمها را میتوان بر اساس نوع شبکه، سرعت انتقال داده و قابلیتهای امنیتی دستهبندی کرد.
اکسس پوینت
اکسس پوینت، یک دستگاه شبکه است که شبکه بیسیم را ایجاد میکند. اکسس پوینتها، دستگاههای انتهایی شبکه بیسیم هستند و به دستگاههای دیگر مانند کامپیوترها، لپتاپها و تلفنهای هوشمند امکان اتصال به شبکه بیسیم را میدهند.
اکسس پوینتها، در انواع مختلفی تولید میشوند که هر یک ویژگیهای خاص خود را دارند. اکسس پوینتها را میتوان بر اساس نوع شبکه بیسیم، سرعت انتقال داده، تعداد پورتهای اترنت، قابلیتهای امنیتی و قابلیتهای مدیریتی دستهبندی کرد.
هاب سوئیچ
هاب سوئیچ، یک دستگاه شبکه است که دستگاههای مختلف را در یک شبکه کابلی به یکدیگر متصل میکند. هاب سوئیچها، دادهها را بین دستگاههای مختلف در شبکه به صورت بستههای داده ارسال و دریافت میکنند.
هاب سوئیچها، در انواع مختلفی تولید میشوند که هر یک ویژگیهای خاص خود را دارند. هاب سوئیچها را میتوان بر اساس نوع کابل شبکه، سرعت انتقال داده، تعداد پورتها و قابلیتهای امنیتی دستهبندی کرد.
رادیو وایرلس
رادیو وایرلس، یک دستگاه شبکه است که سیگنالهای بیسیم را تولید و دریافت میکند. رادیوهای وایرلس، در انواع مختلفی تولید میشوند که هر یک ویژگیهای خاص خود را دارند. رادیوهای وایرلس را میتوان بر اساس نوع شبکه بیسیم، سرعت انتقال داده، برد انتقال، قابلیتهای امنیتی و قابلیتهای مدیریتی دستهبندی کرد.
دیوار آتش
دیوار آتش، یک دستگاه شبکه است که از شبکه در برابر حملات امنیتی محافظت میکند. دیوار آتشها بستههای داده را بررسی میکنند و بستههای داده مشکوک را مسدود میکنند.
دیوار آتشها در انواع مختلفی تولید میشوند که هر یک ویژگیهای خاص خود را دارند. دیوار آتشها را میتوان بر اساس نوع شبکه، نوع پردازش، قابلیتهای امنیتی و قابلیتهای کنترل دسترسی دستهبندی کرد.
پرینت سرور
پرینت سرور، یک دستگاه شبکه است که به کاربران امکان میدهد تا از یک پرینتر مشترک استفاده کنند. پرینت سرورها دادههای چاپی را از کاربران دریافت میکنند و آنها را به پرینتر ارسال میکنند.
پرینت سرورها در انواع مختلفی تولید میشوند که هر یک ویژگیهای خاص خود را دارند. پرینت سرورها را میتوان بر اساس تعداد پورتهای چاپی، سرعت انتقال داده، قابلیتهای امنیتی و قابلیتهای مدیریتی دستهبندی کرد.
کاربرد تجهیزات شبکه
تجهیزات شبکه، کاربردهای مختلفی در شبکههای کامپیوتری و ارتباطات دارند. برخی از کاربردهای مهم تجهیزات شبکه عبارتند از:
– انتقال دادهها: تجهیزات شبکه، برای انتقال دادهها بین دستگاههای مختلف در شبکه استفاده میشوند. این کار با استفاده از کابلهای شبکه، کانکتورها و سایر تجهیزات شبکه انجام میشود.
– مدیریت شبکه: تجهیزات شبکه، برای مدیریت شبکه از جمله کنترل دسترسی، امنیت و عملکرد شبکه استفاده میشوند. این کار با استفاده از تجهیزاتی مانند دیوار آتش، کنترلکنندههای دسترسی و سایر تجهیزات شبکه انجام میشود.
– ارائه خدمات شبکه: تجهیزات شبکه، برای ارائه خدمات شبکه از جمله اشتراکگذاری فایل، چاپ و سایر خدمات شبکه استفاده میشوند. این کار با استفاده از تجهیزاتی مانند سرورهای فایل، پرینت سرورها و سایر تجهیزات شبکه انجام میشود.
انتخاب تجهیزات شبکه
انتخاب تجهیزات شبکه، یک فرآیند مهم در ایجاد و مدیریت شبکه های کامپیوتری است. هنگام انتخاب تجهیزات شبکه، باید عوامل مختلفی مانند نوع شبکه، نیازهای کاربران و بودجه را در نظر گرفت.
در ادامه به برخی از عوامل مهم در انتخاب تجهیزات شبکه اشاره میکنیم:
- نوع شبکه: یکی از مهمترین عوامل در انتخاب تجهیزات شبکه است. شبکهها میتوانند به انواع مختلفی مانند شبکههای کابلی، شبکههای بیسیم و شبکههای ترکیبی تقسیمبندی شوند.
- نیازهای کاربران: عامل دیگری است که باید در انتخاب تجهیزات شبکه در نظر گرفته شود. کاربران شبکه ممکن است نیاز به دسترسی به دادهها، چاپ، اشتراکگذاری فایل و سایر خدمات شبکه داشته باشند.
- بودجه: عامل مهم دیگری است که باید در انتخاب تجهیزات شبکه در نظر گرفته شود. تجهیزات شبکه میتوانند از نظر قیمت، بسیار متفاوت باشند.
با در نظر گرفتن عوامل ذکر شده، میتوان تجهیزات شبکه مناسب را برای شبکه انتخاب کرد.